TAV İNFOGRAFİK | 💢 Suriye’de Devrimin Kronolojisi
Arap Baharı’nın Etkisi | 2011
Mart ayında Dera’da duvarlara hükümet karşıtı yazılar yazan gençlerin tutuklanması, işkence görmesi ve öldürülmesi protestoları başlattı. Rejimin göstericilere sert müdahalesi sivil ölümlere yol açtı. Bu, toplumsal öfkeyi artırdı ve protestoların şiddetlenmesine neden oldu.
İç Savaşın Derinleşmesi | 2012
Muhalif güçler, Halep ve Şam gibi büyük şehirlerde kontrol sağlamaya çalıştı. ·Bu dönemde, rejim karşıtı güçler arasında Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) öne çıktı. Şii milisler ve İran Devrim Muhafızları’nın desteğiyle Esed rejimi ayakta kaldı.
Kimyasal Silah Kullanımı ve Uluslararası Müdahale | 2013
Şam’ın Guta bölgesinde kimyasal silah kullanıldı ve yüzlerce kişi hayatını kaybetti. DEAŞ Terör Örgütü Suriye’de güç kazanmaya başladı. El Kaide bağlantılı gruplar ile muhalif gruplar arasında çatışmalar yaşandı.
DEAŞ ve PYD Hareketi | 2014
DEAŞ, Rakka’yı ele geçirerek sözde “hilafet” ilan etti. ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri, DEAŞ’e karşı hava operasyonları düzenledi. DEAŞ’e karşı mücadele bahanesiyle SDG adı altında örgütlenen PKK’nın Suriye kolu YPG’ye verilen ABD desteği öne çıktı.
Rusya’nın Müdahalesi | 2015
Rusya, Esed rejimine destek için doğrudan askeri müdahalede bulundu. Hava saldırıları ve sivil katliamları, rejimin kaybettiği toprakları geri alması ile sonuçlandı. Muhalefet giderek parçalandı ve saha rejim, DEAŞ, PYD/YPG ve diğer silahlı gruplar arasında bölündü.
Türkiye’nin Müdahaleleri
Ağustos 2016: Türkiye ulusal güvenliğini sağlamak için Fırat Kalkanı Operasyonu’nu başlattı. DEAŞ ve PYD/YPG hedef alındı.
Ocak 2018: Türkiye ve Özgür Suriye Ordusu, Zeytin Dalı Harekatı’nı başlattı.
Ekim 2019: Türkiye ve Suriye Milli Ordusu, PKK/YPG ve DEAŞ’a karşı Barış Pınarı Harekatı’nı başlattı
Şubat 2020: Türkiye, Esed rejimine karşı İdlib’te Bahar Kalkanı Harekatı’nı başlattı.
İdlib ve Güvenli Bölge Tartışmaları
2018: Türkiye, Rusya ve İran arasında Soçi Mutabakatı yapıldı.
2019: ABD, PYD/YPG’yi desteklemeye devam etti. Bu destek Türkiye’nin ulusal güvenliğini tehdit ettiği için iki ülke arasında gerilim arttı.
Esed’in Zayıflaması
2020: Türkiye-Rusya arasında İdlib ateşkesi sağlandı. Ancak çatışmalar yer yer devam etti.
2021-2024: Suriye’de iç savaş düşük yoğunluklu bir hale gelirken insani kriz derinleşti.
Esed rejimi büyük ölçüde ayakta kalsa da ülkenin ekonomik ve sosyal yapısı çöktü.
Esed Rejiminin Çöküşü
27 Kasım: Suriyeli muhalifler, Halep’in batı kırsalından muhalif bölgelere yapılan saldırıları engellemek amacıyla “Saldırganlığın Caydırılması” adlı bir operasyon başlattı. Rusya ve İran askeri yardımda bulunamadığı için rejim savunma hatları hızlıca çöktü. Muhalifler Halep, Hama gibi şehirleri ele geçirerek Şam’a ulaştı.
30 Kasım: SMO, terör örgütüne yönelik “Özgürlüğün Şafağı Operasyonunu” ilan etti. Tel Rıfat ve Münbic PKK/YPG teröründen temizlendi.
8 Aralık: Muhalif gruplar Şam’a girerek 61 yıllık kanlı Baas rejimine son verdi. Beşar Esed Rusya’ya kaçtı.